Академик сиёсат

 ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ  ТАЪЛИМ, ФАН ВА ИННОВАЦИЯЛАР ВАЗИРЛИГИ

 ҚАРШИ   ДАВЛАТ   УНИВЕРСИТЕТИ

АКАДЕМИК СИЁСАТ  

ҚАРШИ- 2024

 

 МУНДАРИЖА

1. ҚЎЛЛАНИШ СОҲАСИ

2. ҚИСҚАРТМАЛАР ВА ШАРТЛИ БЕЛГИЛАР

3. АКАДЕМИК СИЁСАТНИНГ МАҚСАДИ ВА ПРИНЦИПЛАРИ

4. УНИВЕРСИТЕТГА ЎҚИШГА ҚАБУЛ ҚИЛИШ СИЁСАТИ

5.  СИФАТЛИ ТАЪЛИМ СИЁСАТИ

6. АКАДЕМИК ҲАЛОЛЛИК СИЁСАТИ

7.ТАЪЛИМ ДАСТУРЛАРИНИ ИШЛАБ ЧИҚИШ ВА ТАСДИҚЛАШ СИЁСАТИ

8.ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИНИ РЕЖАЛАШТИРИШ ВА ТАШКИЛ  ЭТИШ СИЁСАТИ

9. ТАЛАБАЛАРНИНГ БАҲОЛАШ СИЁСАТИ

10. ТАЛАБАЛАРНИ ЎҚИШИНИ КЎЧИРИШ, ТИКЛАШ, ЧЕТЛАШТИРИШ ВА АКАДЕМИК ТАЪТИЛ БЕРИШ СИЁСАТИ

11.БИТИРУВЧИЛАРНИНГ КАСБИЙ ЙЎНАЛИШ, БАНДЛИК ВА  КАРЕРА (МАНСАБ) ЎСИШ СИЁСАТИ

12. ОЧИҚЛИК ВА ОШКОРАЛИК СИЁСАТИ

13. АКАДЕМИК МОБИЛЛИК ВА ҲАЛҚАРО АЛОҚАЛАР СИЁСАТИ

14. ДУАЛ ТАЪЛИМ ЭЛЕМЕНТЛАРИНИ АМАЛГА ОШИРИШ СИЁСАТИ

15. ПРОФЕССОР- ЎҚИТУВЧИЛАРНИНГ МАЛАКА ОШИРИШ СИЁСАТИ

 1. ҚЎЛЛАНИШ СОҲАСИ

Академик сиёсат - таълим жараёнини ташкил этиш самарадорлигини, таълим сифатини оширишга, талабаларнинг шахсий ривожланиши учун қулай шарт-шароитларни яратишга ёрдам бериши керак бўлган қоидалар ва тартиблар рўйхати.

1. Ўзбекистон Республикасининг таълим тўғрисидаги қонуни. Қонунчилик палатаси томонидан 2020-йил 19-майда қабул қилинган Сенат томонидан 2020-йил 7-августда маъқулланган.

2. Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирининг буйруғи. Олий таълим муассасаларида талабалар билимини назорат қилиш ва баҳолаш тизими тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида

[Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан 2018-йил 26-сентябрда рўйхатдан ўтказилди, рўйхат рақами 3069]

3. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори. Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасалари талабаларига академик таътил бериш тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида 2021-йил 3-июлдаги 344-сон.

4. Ўзбекистон Республикаси вазирлар маҳкамасининг қарори. Олий таълим муассасаларида ўқув жараёнига кредит-модуль тизимини жорий этиш тартиби тўғрисида 2020-йил 31-декабрдаги 824-сонли.

5. Ўзбекистон Республикаси Президенти қарори Давлат олий таълим муассасаларининг академик ва ташкилий-бошқарув мустақиллигини таминлаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида 2021-йил 24-декабрь, 60-сон.

6. Ўзбекистон Республикаси Президенти қарори Давлат олий таълим муассасаларига молиявий мустақиллик бериш чора-тадбирлар тўғрисида 2021-йил 24-декабрь, 61-сон.

7. Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирининг буйруғи Олий таълим ташкилотларида хавф-хатар таҳлилига асосланган таълим сифати мониторингини жорий этиш тўғрисида. 2023-йил 14-сентябрь 415-сон.

8. Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирининг буйруғи. Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасалари битирувчиларининг якуний давлат аттестацияси тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида. 2009-йил 22-май 160-сон.

9. Ўзбекистон Республикаси вазирлар маҳкамасининг қарори. Олий таълим муассасасида сиртқи (махсус сиртқи) таълимни ташкил этиш тартиби тўғрисида низом  2017-йил 21-ноябрдаги 930-сон.

10. Ўзбекистон Республикаси вазирлар маҳкамасининг қарори. Ўзбекистон Республикаси Олий таълим муассасасида 2 чи ва ундан кейинг олий таълимни олиш тартиби тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида 2021-йил 24-сентябрдаги 606-сон.

2. ҚИСТҚАРМАЛАР ВА ШАРТЛИ БЕЛГИЛАР

1. ОТМ-Олий таълим муассаси

2. ОТФ ва ИВ-Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги

3. ҚДУ-Қарши давлат университети

4. АРМ-Ахборот ресурс маркази

5. РТТМ-Рақамли таълим технологиялари маркази

6. ТТЖ-Талабалар турар жойи

7. ЯДАС-Якуний давлат аттестация синовлари

8. ГПА- Ўртача балл

9. МД-Магистрлик диссертацияси

10. КИ-Курс иши

11. КЛ-Курс лойихаси

12. БМИ-Битирув малакавий иш

13. ЯН- Якуний назорат

14. ОН- Оралиқ назорат

15. ЖН-Жорий назорат

16. ЎД-Ўқув дастури

17. МТ-Малака талаблари

18. МА-Малакавий амалиёт

19. МТ-Мустақил таълим

20. ОТДТС-Олий таълимнинг Давлат таълим стандарти

3. АКАДЕМИК СИЁСАТНИНГ МАҚСАДИ ВА ПРИНЦИПЛАРИ

3.1 Академик сиёсат қуйидаги йўналишларни ўз ичига олади:

1. университетга ўқишга қабул қилиш сиёсати;

2.  сифатли таълим сиёсати;

3. академик ҳалоллик сиёсати;

4. таълим дастурларини ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш сиёсати;

5. таълим жараёнини режалаштириш ва ташкил этиш сиёсати;

6. талабаларнинг баҳолаш сиёсати;

7. талабаларни ўқишини кўчириш, тиклаш, четлаштириш ва академик таътил бериш  сиёсати;

8. битирувчиларнинг касбий йўналиш, бандлик ва  карерада ўсиш сиёсати;

9. очиқлик ва шаффофлик сиёсати;

10. академик мобиллик ва ҳалқаро алоқалар сиёсати;

11. дуал таълим элементларини амалга ошириш сиёсати.

3.2 Академик сиёсатнинг мақсади - ўқув жараёнини турли билим соҳаларидаги мураккаб масалаларни ҳал қила оладиган рақобатбардош битирувчиларни тайёрлашга йўналтириш ва шу орқали меҳнат бозори, шахс эҳтиёжларига жавоб берадиган ва мос келадиган олий таълимда сифатининг юқори даражасига эришишдир.

3.3 Университет барча талабаларга юқори сифатли ва арзон таълим олиш учун тенг имкониятлар яратади.

3.4 Таълим дастурларини ишлаб чиқишда иштирок этувчи барча манфаатдор томонларнинг фикр-мулоҳазаларини инобатга олган ҳолда, таълим дастурларини такомиллаштириш бўйича ишлар тизимли равишда олиб борилади ва университет битирувчиларининг ривожланган ваколатлари ва мазмунини муҳокама қилади.

3.5 Ўқув жараёни юқори малакали профессор-ўқитувчилар томонидан амалга оширилади. Бир қатор фанлар бўйича маърузалар ўқиш учун университетлар ва илмий ташкилотлардан маҳаллий ва хорижий олимлар таклиф этилади.

3.6 Университет таълим ва илмий фаолиятни уйғунлаштириш, устувор илмий йўналишларни ривожлантириш ва ижодкор ёшларни қўллаб-қувватлашга йўналтирилганлиги сабабли барча зарур шароитлар яратилган – ахборот манбаларидан фойдаланиш таъминланган, ташкилий-ҳуқуқий ёрдам кўрсатилган, моддий-техника ресурслари ажратилган. Илмий-тадқиқот ишларига деярли барча ўқитувчилар, магистрантлар ва докторантлар  жалб этилган.

3.7 Университетнинг халқаро алоқаларини ривожлантириш халқаро ҳамкорликни ташкил этиш қоидаларига мувофиқ амалга оширилади ва қуйидагиларни назарда тутади:

3.7.1 Халқаро таълим дастурларида иштирок этиш;

3.7.2 Шартномалар ва ҳамкорлик шартномалари асосида таълим ва илмий муассасалар билан илмий ва академик ҳамкорликни ривожлантириш.

3.8 Университетнинг халқаро фаолияти университетни жаҳон таълим маконида тенг ҳуқуқли ҳамкор сифатида тўлиқ интеграциялаш, таълим сифатини ошириш ва кадрлар илмий тайёргарлигини ошириш мақсадида таълимни халқаролаштиришга қаратилган. Университет томонидан Erasmus+ дастури лойиҳаларини амалга ошириш таълимни халқаролаштиришга катта ёрдам беради.

3.9 Университет ҳаётида спорт-соғломлаштириш ишларини ташкил этиш ва оммавий спортни ривожлантиришга катта эътибор берилмоқда, бунинг учун барча зарур шароитлар мавжуд. Талабалар ихтиёрида 4 та спорт зали, 6 та стадион, 5 та спорт  мажмуалари мавжуд. Университетнинг “Лочин” футбол жамоаси ташкил этилган.

3.10 Университетда маънавий ва маърифий ишларни ташкил этиш бўлими томонидан қуйидаги ишлар амалга оширилади:

Талаба-ёшларни миллий ва умуминсоний қадриятларга ҳурмат, она Ватанга садоқат руҳида тарбиялашга қаратилган кенг қамровли чора-тадбирларни амалга ошириш;

Талаба-ёшларни маданият, санъат, жисмоний тарбия ва спортга кенг жалб этиш, ахборот технологияларидан фойдаланиш кўникмаларини ривожлантириш, улар ўртасида китобхонликни кенг тарғиб қилиш, ижтимоий ҳимояга муҳтож, ногиронлиги бор талабалар, меҳрибонлик уйларида тарбияланган, етим, боқувчисини йўқотган ва ота-она қарамоғидан маҳрум бўлган талабаларни қўллаб-қувватлаш;

Талаба-қизларнинг имкониятларини кенгайтириш, уларнинг жамиятдаги мавқеини янада ошириш;

Талабаларнинг ижтимоий фаоллигини ошириш, ёшлар жамоат ташкилотлари ва волонтёрлик ҳаракатларини қўллаб-қувватлаш.

4. УНИВЕРСИТЕТГА ЎҚИШГА ҚАБУЛ ҚИЛИШ  СИЁСАТИ

Университетда қабул жараёнлари бошланса фуқароларга маълумотлар олишлари ва ортиқча оворагарчиликларни олдини олиш мақсадида расмий веб сайтда барча маълумотлар бериб борилади.Университетнинг расмий веб сайти qarshidu.uz, телеграм канали qardu.uz, facebookда qarshi.du электрон манзиллар орқали маълумотлар олиш мумкин. Call- марказ ҳам маълумот бериш учун фаолият олиб боради. Қабулга оид маълумотларни олиш учун расмий веб сайтда қуйидаги маълумотлар бериб борилади:

1. Қўшма таълим дастурлари;

2. Хорижий талабалар қабули;

3. Касбий (ижодий) имтиҳонлар дастури ва баҳолаш мезонлари;

4. Касбий (ижодий) имтиҳонлар дастури ва баҳолаш мезонлари (кўзи ожизлар учун);

5. Касбий (ижодий) имтиҳонларнинг санаси, вақти ва манзили;

6. Касбий (ижодий) имтиҳон натижалари;

7. Иккинчи мутахассисликка қабули;

8. 2024-2025-ўқув йили учун қабул параметрларининг тиллар кесимидаги тақсимоти;

9. Техникумни муваффақиятли тамомлаган битирувчилар учун;

10. Қўшма таълим дастурлари шартнома миқдори;

11. Хорижий ва нодавлат ОТМлардан ўқишни кўчириш бўйича ўтказиладиган касбий (ижодий) имтиҳонлар жадвали;

12. Техникум битирувчиларининг суҳбат натижалари;

13. Хорижий ва нодавлат ОТМлардан ўқишни кўчириш бўйича ўтказиладиган касбий (ижодий) имтиҳонлар натижалари;

14. Магистратура натижалари 2024;

15. Ўқишни кўчириш, қайта тиклаш бўйича масъул ходимлар маълумоти.

5.  СИФАТЛИ ТАЪЛИМ СИЁСАТИ

Қарши давлат университетида университет фаолиятининг барча йўналишларини қамраб олган сифат сиёсати ишлаб чиқилган. Сифат сиёсати таълим сифати нафақат таълим сифати эканлигини белгилайди. Таълим сифати университет фаолиятининг ўқув, ўқув-услубий, илмий-тадқиқот ва бошқа қисмларини қамраб олувчи яхлит тизимдир. Шунингдек, сифат таълим сифатини таъминлайдиган шарт-шароитларга, яъни зарур моддий-техника базаси, замонавий адабиётлар, шунингдек, педагогик кадрлар билан таъминланишига боғлиқ экани ҳам аниқланган.

Ички таълим сифатини таъминлаш бўйича университетда барча ташкилий ва ҳуқуқий ишлар амалга оширилган. Университетда барча ўқув меёрий ҳужжатлар, хусусан, Давлат таълим стандартлари, малака талаблари, ўқув режалар, фан дастурлари кадрлар буюртмачилари ва истеъмолчилари билан ҳамкорликда ишлаб чиқилган. Кадрлар буюртмачилари ва истеъмолчилари томонидан бўлажак мутахассислар билиши лозим бўлган талаблар белгиланиб, ушбу талаблар ўқув меёрий ҳужжатларда акс этган ва тасдиқланган. Талабалар яхши таълим олишлари учун университетда 9 та ўқув биноси, ўқув аудиториялар сони 272 та, ўқув лабораториялари 25 та, компьютер хоналари 25 тани ташкил этади.  Ҳозирги вақтда ўқув  бинолар, аудиториялар, лаборатория хоналари барчаси замонавий зарур жиҳозлар таъминланган.  Университетда таълим сифатини  ошириш ва ўқув машғулотларни сифатини доимий назорат қилиш мақсадида барча аудиториялар кузатув камералари билан жиҳозланган. Бу кузатув камералари орқали дарслар сифати таҳлил қилиб борилади. Ахборот-ресурс  марказида  фойдаланувчиларга  тезкор  ва  сифатли ахборот-кутубхона хизматини кўрсатиш учун “AKBT” автоматлаштирилган тизими йўлга қўйилган, дастур орқали кутубхонагa ID карта орқали обуна ташкил қилиш, китоб олиш ва бериш жараёнлари электрон шаклда олиб борилади. Талабалар босма нашрлардан ташқари электрон китоблар ва аудио шаклдаги адабиётлардан фойдаланиш имконига эга. Бунинг учун университетнинг турли ҳудудларида, бино залларида, талабалар гавжум жойларда QR-кодли китоблар доскалари ташкил қилинган.

 6. АКАДЕМИК ҲАЛОЛЛИК СИЁСАТИ

Ўқув жараёнида талабаларнинг академик яхлитлигининг асосий тамойиллари қуйидагилардан иборат:

- виждонлилик - ўқувчилар томонидан баҳоланадиган ва баҳоланмайдиган ишни ҳалол, муносиб бажариш;

- илмий асар муаллифи ва унинг ворислари ҳуқуқларига риоя қилиш ва ҳимоя қилиш, интеллектуал мулк соҳасидаги бошқа ҳуқуқлар – асар муаллифлигини эътироф этиш ва ҳимоя қилиш, яъни смета асари тўғрисидаги маълумотлар;

Қарши давлат университети жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари билан ишлаш назорати ва мониторинги бўлими ўз фаолиятини  тартибга солувчи норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга мувофиқ амалга оширади.

Бўлим ўз фаолиятини университет қошидаги академик лицей, факультетлар, кафедралар ва бўлимлар билан ҳамкорликда олиб боради.

Мурожаатларни кўриб чиқиш учун университет ректорининг жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатларини кўриб чиқадиган доимий фаолият бўлим муайян вазиятларда университет ректорининг кўрсатмаси билан кўриб чиқилаётган масала бўйича ваколатли мансабдор шахслар орасидан махсус ишчи гуруҳлар тузилади. Кўриб чиқиш натижалари асосан университет маъмуриятига мурожаат қилган шахс номига хат шаклида тузилади. Айрим ҳолларда мурожаатни кўриб чиқиш тўғрисида далолатнома тузилади.

7. ТАЪЛИМ ДАСТУРЛАРИНИ ИШЛАБ ЧИҚИШ ВА ТАСДИҚЛАШ СИЁСАТИ

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022-йил 15-июндаги “Давлат олий таълим муассасаларига ўқишга қабул қилиш жараёнларини ташкил этиш тўғрисида” ПҚ-279-сон қарорида белгиланган вазифалар ижроси юзасидан Қарши давлат университети карера маркази ходимлари давлат ва нодавлат ташкилот ва корхоналардан келиб тушган эҳтиёжларидан келиб чиққан ҳолда  университет  қабулига оид таклифлар ва кадрларга боʻлган эҳтиёжлар тўғрисидаги маълумотларни Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигига тақдим этиб боради.

8.ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИНИ РЕЖАЛАШТИРИШ ВА ТАШКИЛ  ЭТИШ СИЁСАТИ

8.1 Ўқув жараёнини режалаштириш ва ташкил этишнинг умумий қоидалари:

8.1.1 Университетда ўқув жараёнини ташкил этиш, режалаштириш ва амалга ошириш Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирининг 2021-йил 19-октябрдаги “Олий таълимнинг давлат таълим стандарти. Асосий қоидалар” Ўзбекистон Республикасининг давлат стандартини тасдиқлаш тўғрисидаги 35-2021-сон буйруғи, Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирининг 2023-йил 9-июндаги 259-сон “Олий таълимнинг меёрий-услубий ҳужжатларини ишлаб чиқиш жараёнини такомиллаштириш тўғрисида” ги буйруғи, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017-йил 20-июндаги 393-сонли “Олий таълим муассасалари талабалари ўқишини кўчириш, қайта тиклаш ва ўқишдан четлаштириш тартиби тўғрисида”ги қарори, 2020-йил 31-декабрдаги 824-сонли “Олий таълим муассасаларида ўқув жараёнига кредит-модуль тизимини жорий этиш тартиби тўғрисида”ги қарори, 2021-йил 3-июндаги 344-сонли “Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасалари талабаларига академик таътил бериш тўғрисида”ги қарори, 2018 йил 9-августдаги 19-2018-сон “Олий таълим муассасаларида талабалар билимини назораг қилиш ва баҳолаш тизими тўғрисида”ги буйруғи(3069)га мувофиқ амалга оширилади.

8.1.2 Университетда ўқув йилининг давомийлиги Илмий кенгаш қарори билан тасдиқланган ўқув режаларда белгиланади. Ўқув тақвимида ўқув йили давомидаги ўқув машғулотлари, оралиқ ва якуний аттестациялар, малакавий амалиёт ва бошқа турдаги ўқув ишларини ўтказиш муддатлари, таътил акс эттирилади.

8.1.3 Ҳар куни академик фаолият ва регистратор бошқармаси ходимлари, Таълим сифатини назорат қилиш бўлими мутахассислари ва Ёшлар билан ишлаш бўлими тюторлари дарслар давоматини текширади. Талаба семестр давомида 74 соат ва ундан ортиқ вақт давомида дарсларга (давомат мониторинги натижаларига кўра) сабабсиз қатнашмаса, факультет декани талабалар сафидан четлаштириш тўғрисида Университет ректорига билдиришнома қилади, Ректор буйруғи чиқарилади.

8.1.4 Ҳар бир академик давр талабаларни оралиқ аттестациядан ўтказиш даври билан тугайди.

8.1.5 Талабанинг ўқув юкламасини аниқлашда ўқув йили академик даврлардан иборатлигини ҳисобга олиш керак, уларнинг шакли семестр – 15 ҳафта белгиланади. Университет томонидан мустақил равишда, оралиқ аттестация даврлари, стажировкалар, таътиллар, якуний аттестация даври (охирги йилда). Оралиқ аттестация даври имтиҳон сессияси деб аталади. Қишки ва баҳорги имтиҳон сессиялари, баҳорги сессия эса кўчириш сессияси бўлиб, унинг натижаларига кўра курсдан курсга ўтказиш тўғрисида Ректор буйруғи чиқарилади.

8.1.6 Таътил талабаларга ўқув йили давомида камида 2 марта берилади, уларнинг умумий давомийлиги камида 10 ҳафта бўлиши керак, якуний йил бундан мустасно.

8.1.7 Малакавий амалиёт талаба учун мажбурий тарбиявий иш тури ҳисобланади. Малакавий амалиётнинг асосий турлари - ўқув-танишув, педагогик, ишлаб чиқаришдан иборат. Ўқув жараёнини ташкил этишда малакавий амалиётни ҳам академик даврдан алоҳида, ҳам академик давр билан параллел равишда жорий этишга рухсат берилади. Оралиқ аттестация натижаларини жамлашда малакавий амалиёт натижалари ҳисобга олинади. Амалиётнинг давомийлиги талабанинг ҳафта давомида амалиётда ишлаган меъёрий вақти асосида ҳафталар билан белгиланади, 30 соатга тенг (5 кунлик иш ҳафтаси билан кунига 6 соат).

8.1.8 Ўқув ишлари ҳажмини режалаштиришда битта академик кредит барча турлар учун 30 академик соатга тенг деб ҳисобланади. Ўқув ишларининг барча турлари учун 1 академик соат 40 дақиқага тенг. Бир Ўзбекистон академик кредитининг мураккаблиги (30 академик соат) 1 ЭCТС кредитига (25-30 академик соат) тўғри келади.

8.1.9 Уч тилли таълим дастурини амалга оширишда таълим фаолиятини режалаштириш ва ташкил этиш учта тилда: ўқитиш тили, иккинчи тил ва инглиз тилида амалга оширилади. Таълим тилида иккинчи ва инглиз тилида ўқитиладиган фанлар улуши мос равишда 50, 30, 20 ни ташкил қилади.

8.1.10 Кредит-модуль таълим тизимига кўра талабаларнинг мустақил иши икки қисмга бўлинади: ўқитувчи раҳбарлигида бажариладиган мустақил иш (SROP) ва тўлиқ мустақил бажариладиган қисм (SROS - SRO ўзи). SRL нинг бутун доираси талабанинг кундалик мустақил ишлашини талаб қиладиган вазифалар билан тасдиқланади. Таълим фаолиятининг барча турлари учун талабанинг ўқитувчи ва SRO билан алоқаси ўртасидаги вақт нисбати Университет томонидан мустақил равишда белгиланади. Бунда аудитория ишларининг ҳажми ҳар бир фан ҳажмининг камида 40-50% ни ташкил қилади.

8.1.11 Дуал ўқитиш тизимининг элементларини жорий этишда ўқув фаолиятини режалаштириш ва ташкил этиш назарий тайёргарликни ишлаб чиқаришдаги амалий машғулотлар билан уйғунлаштириш асосида амалга оширилади. Бунда фан бўйича ўқув материалининг камида 30% бевосита ишлаб чиқаришда (технологик жараён, ижодий фаолият жараёни, молиявий-иқтисодий жараёнлар, психологик-педагогик жараён) ўзлаштириш зарур.

8.1.12 Назарий тайёргарликни режалаштириш ва оралиқ аттестация кредитларнинг ягона ҳажмида амалга оширилади, яъни. ҳар бир фан бўйича умумий кредитлар сони уни ўрганиш, тайёрлаш ва ушбу фан бўйича оралиқ аттестация шаклларини ўз ичига олади.

8.1.13 Ўқитувчилар таркибининг ўқув юкламасини режалаштириш академик соатлар бўйича амалга оширилади. Шу билан бирга, аудитория машғулотларидаги ўқув юкламаси 1 академик соат 40 дақиқага тенг бўлган нормадан келиб чиққан ҳолда ҳисобланади.

8.1.14 Бир ўқув йилининг тўлиқ ўқув юки камида 60 академик кредит ёки 1800 академик соатни ташкил қилади.

8.1.15 Бир семестр давомида бажарилган кредитлар сони ҳар бир фан учун алоҳида белгиланади.

8.1.16 Бакалавриат таълим йуналишлари бўйича ўқишни якунлашнинг асосий мезони талабанинг бутун ўқиш даврида, шу жумладан, талабанинг ўқув фаолиятининг барча турларида 240 академик кредитни ўзлаштириши ҳисобланади.

8.1.17 Техникум ва касб-ҳунар таълими негизида ёки ўрта ёки олий таълимдан сўнг қисқартирилган ўқиш муддати билан таълим дастурлари талабаси:

1) ўзининг шахсий ўқув дастурини эришилган таълим натижаларига, олдинги таълим даражасида ўзлаштирилган шартларга қараб шакллантиради, улар мажбурий равишда қайта ўқилади ва транскриптга киритилади;

2) амалдаги таълим дастури асосида Университет томонидан мустақил равишда белгиланадиган индивидуал ўқиш муддатлари ва таълим дастури ҳажмига эга.

8.1.18 Магистратура дастурларида ўқишни якунлашнинг асосий мезони талабанинг қуйидагиларни ўзлаштириши ҳисобланади:

1) илмий-педагогик магистратурада бутун таълим даври учун камида 120 академик кредит, шу жумладан магистрантнинг ўқув ва илмий фаолиятининг барча турлари;

2) ихтисослаштирилган магистратура йўналишида ўқиш муддати 1 йил бўлган 60 академик кредит.

8.1.19 Ўқув жадвали академик давр учун тузилади ва академик давр бошланишидан камида 10 кун олдин жойлаштирилади. Ўқув машғулотлари икки сменада олиб борилади. Машғулотларнинг бошланиш ва тугаш вақти 8:30 дан 22:00 гача белгиланган. Ҳар бир академик соатдан кейин 10 дақиқалик танаффус берилади. Навбатли жадвалга кўра, талабалар учун тушлик танаффуси 30 дақиқа давом этади.

8.1.20 Талабаларнинг таълим тартибининг асосий қоидалари “Ички қоидалар”да белгиланган.

9. ТАЛАБАЛАРНИ БАҲОЛАШ СИЁСАТИ

9.1 Университетда талабалар билимини назорат қилиш Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2018 йил 9 августдаги 19-2018-сон буйруғи билан тасдиқланган ва Адлия вазирлигида 2018 йил 26 сентябрдаги 3069-сон рақам билан давлат рўйхатидан ўтказилган “Олий таʼлим муассасалари талабалари билимини назорат қилиш ва баҳолашнинг рейтинг тизими тўғрисидаги низом”га ва 2020 йил 31 декабрдаги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Олий таълим муассасаларида таълим жараёнини ташкил этиш билан боғлиқ тизимни такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида” 824-сонли қарорига мувофиқ тартибга солинади ҳамда Олий ва ўрта махсус таʼлим вазирлигининг 2018 йил 7 ноябрдаги 26-2018-сон буйруғи билан тасдиқланган “Ўзбекистон Республикаси олий таʼлим муассасалари битирувчиларининг якуний давлат аттестацияси тўғрисидаги низом”га асосан битирувчиларнинг якуний аттестацияси билан тугалланади. Баҳолаш тизимидаги баҳолаш босқичларини ўтказиш муддатлари университетнинг 2023-2024 ўқув йили учун ўқув жараёни жадвалига киритилган. Баҳолаш натижаларини таҳлил қилишни соддалаштириш ва компьютерлаштириш ҳамда давомат ва ўқув самарадорлигини ошириш ишлари олиб борилмоқда. Мазкур масала юзасидан тушунтириш ишлари олиб борилиб, ҳар бир талабага “Талабалар билимини баҳолаш тизими бўйича” (ўзбек, рус ва инглиз тилларида) маълумот берилди.

9.2 “Оралиқ назорат” ёзма иш, оғзаки, компьютер назорати, ёзма назорат шаклида ўтказилиб келинади. Оралиқ назоратлари ўқув йилининг маълум муддатида HEMIS платформасида ташкил этилади ва талабалар HEMIS платформасида тўғридан тўғри баҳоланади. Кафедра рейтинги натижалари тўпланиб, натижалар кафедра йигилишида муҳокама қилинди. Кафедраларни баҳолаш натижалари кейинчалик деканатларда таҳлил қилинади.

9.3 Факультетларда декан, декан муовинлари ва кафедра мудирларидан иборат якуний баҳолашни ўтказиш ва назорат қилиш бўйича комиссия таркиби тузилади ва тегишли жадваллар тасдиқланган ҳолда жараёнга йўналтирилади. Якуний назоратлар кузатув камералари орқали кузатилиб, шаффоф ва адолатли ўтиши учун аппеллация комиссиялари тузилади. Натижалар факультет илмий кенгашида ва умумлаштирган ҳолда университет Кенгашларида мунтазам равишда таҳлил қилинади. Ўқитувчиларнинг баҳолаш тизимини ташкил этиш, ўтказиш ва баҳолаш тартиби кафедра мудири томонидан назорат қилинади. Факультет миқёсида эса факультет декани ва унинг ўринбосарлари раҳбарлигида мунтазам равишда ўтказилади.

9.4 Университетнинг  Академик фаолият ва регистратор бошқармаси ва Таълим сифати назорати бўлими  йўналишнинг талабалари билимини баҳолаш тизимини тўлиқ низом талабларига мувофиқ ўтказилиши мунтазам ўрганилиб назорат қилиб борилади. Аввало, баҳолашни ўз вақтида ва сифатли ўтказиш мақсадида уларни амалга ошириш муддатлари йўналишнинг ўқув жараёни жадвалига киритилади. Йўналиш талабаларининг натижалари ҳақида Университетнинг маҳаллий тармоғи орқали тўпланган баҳолаш турлари бўйича маълумотлар таълим бошқармаси томонидан умумлаштирилиб, натижалар факультет ва университет кенгаши томонидан таҳлил қилиниб, малака ошириш чора-тадбирлари ишлаб чиқилади.

10. ТАЛАБАЛАРНИ ЎҚИШИНИ КЎЧИРИШ, ТИКЛАШ, ЧЕТЛАШТИРИШ ВА АКАДЕМИК ТАЪТИЛ БЕРИШ  СИЁСАТИ

1. Талабаларни ўқишини кўчириш ва тиклаш

Олий таълим муассасалари талабалари ўқишини кўчириш ва қайта тиклашда (кейинги ўринларда талабалар ўқишини кўчириш ва қайта тиклаш деб аталади) таълим йўналишларининг (мутахассисликларининг) номланиши бир хил бўлганда бундай таълим йўналишлари (мутахассисликлари) мос деб ҳисобланади.

Олий таълимнинг турдош таълим йўналишлари рўйхати Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги томонидан ишлаб чиқилади ва Ўзбекистон Республикаси таълим муассасаларига ўқишга қабул қилиш бўйича Давлат комиссияси томонидан тасдиқланади.

Талабалар ўқишини кўчириш ёки қайта тиклаш:

Олий таълим муассасалари;

Тизимида олий таълим муассасалари бўлган вазирликлар ва идоралар;

Ўзбекистон Республикаси таълим муассасаларига қабул қилиш бўйича Давлат комиссияси (кейинги ўринларда Давлат комиссияси деб аталади) қарорлари асосида амалга оширилади. Қуйидаги ҳолларда талабалар ўқишини кўчириш ва қайта тиклаш талабани қабул қилаётган олий таълим муассасаси бўйсунадиган вазирлик (идора) қарори асосида амалга оширилади:

Олий таълимнинг мос ва турдош йўналишлари ҳамда мос мутахассисликлари бўйича бир вазирлик (идора) доирасида бошқа олий таълим муассасасига;

олий таълимнинг мос ва турдош йўналишлари ҳамда мос мутахассисликлари бўйича турли вазирлик (идора) доирасида бир олий таълим муассасасидан бошқа олий таълим муассасасига.

Қуйидаги ҳолларда талабалар ўқишини кўчириш ва қайта тиклаш Давлат комиссияси қарори билан амалга оширилади:

Хорижий давлатларнинг аккредитацияга эга бўлган олий таълим муассасаларидан Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасаларига;

бир олий таълим муассасаси доирасида ёки бир вазирлик ёки идора ёхуд турли вазирликлар ва идоралар тизимидаги олий таълим муассасаларига олий таълимнинг турдош бўлмаган таълим йўналишларига ва истисно тариқасида мос бўлмаган мутахассисликларига.

2. Талаба олий таълим муассасасидан қуйидаги ҳолларда четлаштирилиши мумкин:

а) ўз хоҳишига биноан;

б) ўқишнинг бошқа таълим муассасасига кўчирилиши муносабати билан;

г) ўқув интизомини ва олий таълим муассасасининг ички тартиб-қоидалари ҳамда одоб-ахлоқ қоидаларини бузганлиги учун;

д) бир семестр давомида дарсларни узрли сабабларсиз 74 соатдан ортиқ қолдирганлиги сабабли;

э) ўқиш учун белгиланган тўлов ўз вақтида амалга оширилмаганлиги сабабли (тўлов-контракт бўйича таҳсил олаётганлар учун);

ж) талаба суд томонидан озодликдан маҳрум этилганлиги муносабати билан;

з) суд қарорига кўра кириш имтиҳонларида белгиланган тартибни бузганлиги аниқланганда (ушбу ҳолатда талабалар сафидан четлаштирилганлар талабалар сафига қайта тикланмайди);

и) вафот этганлиги сабабли.

Ҳарбий хизматни ўташ, саломатлигини тиклаш, ҳомиладорлик ва туғиш, шунингдек, болаларни парвариш қилиш таътиллари даврида ҳамда оиласининг бетоб аъзосини (отаси, онаси ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар, турмуш ўртоғи, фарзанди) парвариш қилиш учун талабага Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланган тартибда академик таътил берилиши мумкин.

3. Академик таътил бериш 

1. Мазкур Низом Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасалари талабаларига академик таътил бериш ва академик таътилдан сўнг уларнинг ўқишини давом эттириш тартибини белгилайди.

2. Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасалари талабаларига академик таътил қуйидаги ҳолларда берилиши мумкин:

ҳарбий хизматни ўташ учун;

саломатлигини тиклаш учун;

ҳомиладорлик ва туғиш учун;

болаларни парвариш қилиш учун;

оиласининг бетоб аъзосини (отаси, онаси ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар, турмуш ўртоғи, фарзанди) парвариш қилиш учун.

3. Академик таътил ўқув йилининг ҳар қандай қисмида, қуйидаги муддатларга берилади:

ҳарбий хизматни ўташ учун - қонунчилик ҳужжатларида белгиланган ҳарбий хизматни ўташ муддатига;

ҳомиладорлик ва туғиш, шунингдек, болаларни парвариш қилиш учун - қонунчилик ҳужжатларида белгиланган ҳомиладорлик ва туғиш, шунингдек, болаларни парвариш қилиш таътиллари муддатига;

саломатлигини тиклаш ҳамда оиласининг бетоб аъзосини парвариш қилиш учун - кейинги йилнинг талаба томонидан тўлиқ ўзлаштирилмаган семестри бошлангунига қадар бўлган муддатга (агар мазкур Низомнинг 11-бандига мувофиқ талаба академик таътил муддатига таълимнинг сиртқи ёки масофавий ёки экстернат таълим шаклига ўтказилса, навбатдаги семестрнинг бошлангунига қадар бўлган муддатга). Бунда, қайд этилган муддатлардан бири талабанинг аризасига мувофиқ олий таълим муассасаси ректори (директори) томонидан белгиланади.

4. Талабага академик таътил берилиши уни олий таълим муассасасидан четлаштириш деб ҳисобланмайди.

5. Талабаларга академик таътил даврида стипендиялар тўланмайди.

 11. БИТИРУВЧИЛАРНИНГ КАСБИЙ ЙЎНАЛИШ, БАНДЛИК ВА  КАРЬЕРАДА ЎСИШ СИЁСАТИ

Қарши давлат университетида  2023-2024- ўқув йилида 7740 нафар битирувчи бўлиб талабаларни қўллаб-қувватлаш, уларнинг бандлигига кўмаклашиш, бўш вақтларини самарали ташкил этиш, кадрлар тайёрлаш тизимини янги босқичга олиб чиқиш, уларда тадбиркорлик ғоя ва ташаббусларини рағбатлантириш, улар муносиб даромад олиши учун қўшимча шароитлар яратиш, бу борада олиб борилаётган ишларни янги босқичга олиб чиқиш, Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси ва уни амалга оширишга оид давлат дастури ижросини таъминлаш мақсадида жорий йилнинг 15-апрель куни вилоят камбағалликни қисқартириш ва бандлик бош бошқармаси билан Қарши давлат университети ҳамкорликда “Карьера куни” ташкил этилди. Тадбирга давлат ва нодавлат ташкилот раҳбарлари ҳамда директорлари университетга ташриф буюрди, битиручи ёшларга бўш иш ўринларини таклиф қилди ва шартномалар тузди.

“Карьера куни” университетда доимий ташкил этилиб борилади.

Ушу электрон манзиллар орақали битирувчиларни бандлиги тўғрисида маълумот олиш мумкин. 1. https://mehnat.uz/, 2. https://hemis.qarshidu.uz/

Қарши давлат университетининг одоб-ахлоқ кодекси ишлаб чиқилган. Қарши давлат университети Кенгашининг 2023- йил 6-сентябрдаги 1-сонли йиғилиш Қарори билан тасдиқланган. Одоб-ахлоқ кодекси 10-боб, 35-моддадан иборат.

Коррупцияга қарши курашиш комплаэнс-назорат тизимини бошқариш бўлими томонидан ҳуқуқбузарлик ҳолатларини ҳуқуқий тартибга солиш ва расмий ҳужжатлаштириш механизми ишлаб чиқилди.

Академик ҳалоллик тамойилларини амалга ошириш механизмидаги муҳим восита университет фаолиятининг очиқлиги, қулайлиги учун шарт-шароит яратиш ҳисобланади. Университет ректорининг махсус Телеграм-бот-канали ва коррупцияга қарши кураш бўйича “ишонч телефони” ва @QarDU_Antikor_bot ишга туширилган. Бу очиқлик сиёсатининг ҳуқуқий асослари кейинчалик – Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021-йил 16-июндаги 6247-сон қарори билан белгиланди. Шундай қилиб, фуқароларнинг, биринчи навбатда, университет талабалари ва унинг касб-ҳунар таълими муассасалари (академик лицей ва техникумлар) ўқувчиларининг тўсиқсиз айланиши учун имконият яратилди.

 13. АКАДЕМИК МОБИЛЛИК ВА ХАЛҚАРО АЛОҚАЛАР СИЁСАТИ

Академик мобиллик ва халқаро алоқалар сиёсати  – бу университетлар ва олий таълим муассасаларининг глобал миқёсда ўзаро ҳамкорлик қилиш, талаба ва ўқитувчиларнинг халқаро тажриба алмашинуви жараёнларини ташкил этиш сиёсатини ифодалайди. Бу сиёсат олий таълим сифатини ошириш, илм-фан соҳасида ҳамкорликни ривожлантириш, маданий ва илмий тажриба алмашинувини кучайтиришга қаратилган.

Асосий мақсадлари қуйидагилардан иборат:

Талабалар мобиллиги: Талабалар халқаро университетлар билан алмашинув дастурлари орқали қисқа ёки узоқ муддатли ўқиш имкониятига эга бўладилар. Бу Erasmus+, DAAD, NSP, KOICA, Fulbright каби халқаро дастурлар орқали амалга оширилади.

Ўқитувчилар ва тадқиқотчилар мобиллиги: Халқаро илмий анжуманлар, семинарларда қатнашиш, хорижий университетларда қисқа муддатли дарс бериш ёки тадқиқот ўтказиш имкониятларини яратиш.

Ҳамкорлик дастурлари: Халқаро университетлар билан қўшма илмий тадқиқотлар олиб бориш, қўшма илмий дастурлар яратиш ва илмий лойиҳалар устида ишлаш.

Илмий-тадқиқот алмашинуви: Университетлар ўз тадқиқотчилари ва профессор-ўқитувчилари орқали халқаро ҳамкорликда илмий лойиҳалар олиб боради ва тажриба алмашади.

Маданий алмашинув: Талаба ва ўқитувчиларга хорижий давлатларда таълим олиш жараёнида бошқа халқларнинг маданияти билан танишиш, ўз халқининг маданиятини танитиш имконияти берилади.

Академик мобиллик ва халқаро алоқалар сиёсати таълим сифатини яхшилаш, университетлараро илмий ҳамкорликни кенгайтириш ва глобал даражада кадрлар тайёрлашни қўллаб-қувватлайди.

Қарши давлат университети талабалари ва ўқитувчилари академик ва кредит мобиллиги доирасида Испаниянинг Хаэн университети (Jaen University), Valladolid universiteti (Valladolid University), Словакиянинг Жилина университети (Zilina University), Константин файласуф университети (Constantin the Philosopher University), Братислава шаҳридаги Словак технология университети (Slovak University of Technology in Bratislava), Матеж Бел университет (Matej Bel University in Banská Bystrica)лари билан ҳамкорлик доирасида мобиллик алмашинувларини амалга оширган.

14. ДУАЛ ТАЪЛИМ ЭЛЕМЕНТЛАРИНИ АМАЛГА ОШИРИШ СИЁСАТИ

2024-2025 ўқув йилидан бошлаб Туризм (фаолият йунаишлари бўйича), Меҳмонхона хўжалигини ташкил этиш ва бошқариш ҳамда Муқобил энергетика  йуналишилари талабаларини Дуал таълим асосида ўқишини ташкил этиш амалга оширилмоқда. Қашқадарё вилоятидаги шаҳар ва туман ҳудудларида жойлашган Меҳмонхоналар, меҳмон уйлари, умумий овқатлантириш корхоналари ва бошқа соҳага тааллуқли хизмат кўрсатиш корхоналари билан шартномалар имзоланмоқда.

2024-2025 ўқув йили давомида талабаларни Дуал таълим асосида ҳафтанинг 3 куни таълим муассасасида назарий билимларни эгаллаш, 2 куни эса хизмат кўрсатиш корхона ва ташкилотларида ҳақ тўланадиган амалий кўникмаларни эгаллаши назарда тутилган.

Дуал ўқитиш тизимининг элементларини жорий этишда ўқув фаолиятини режалаштириш ва ташкил этиш назарий тайёргарликни ишлаб чиқаришдаги амалий машғулотлар билан уйғунлаштириш асосида амалга оширилади. Бунда фан бўйича ўқув материалининг камида 30% бевосита ишлаб чиқаришда (технологик жараён, ижодий фаолият жараёни, молиявий-иқтисодий жараёнлар, психологик-педагогик жараён) ўзлаштириш зарур.

15. ПРОФЕССОР- ЎҚИТУВЧИЛАРНИНГ МАЛАКА ОШИРИШ СИЁСАТИ

Олий таълим муассасалари раҳбар ва педагог кадрларининг узлуксиз малакасини ошириш жараёнларини ташкил этиш тартиби тўғрисида

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 11 июлдаги 415-сонли қарори таҳририда-Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 12.07.2024 й 09/24/415/0501-сон)

Қайта тайёрлаш ва малака ошириш курсларидан ўтиш тартиби.

Ўқиш тугалланадиган йилда олий таълим муассасаларига педагог лавозимларига қабул қилинган магистратура битирувчилари педагогик фаолиятнинг учинчи йилида қайта тайёрлаш ва малака ошириш курсларидан ўътадилар.

Давлат олий таълим муассасаларининг раҳбар ва педагог кадрлари, идоравий мансублигидан қатъий назар, уч йилда камида бир марта доимий асосда қайта тайёрлаш ва малака оширишнинг тегишли йўналишлари бўйича қайта тайёрланиши ва малакасини ошириши шарт.

Қайта тайёрлаш ва малака ошириш курсларига масофадан ўқитиш шакллари.

Олий таълим муассасалари раҳбар ва педагог кадрлари таркибидаги уч ёшга тўлмаган ёш боласи бўлган аёллар, пенция ёшидагилар ҳамда ногиронлиги бўлган шахслар олий таълим муассасаси Кенгашининг тавсиясига кўра, Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги билан келишган ҳолда, масофадан ўқитиш шакллари орқали амалга ошириладиган малака ошириш курсларининг режа-жадвалига киритилади.

Муқобил малака ошириш шакллари қуйидагиларни ўз ичига олади.

Ўзбекистон Фанлар академияси, Ўзбекистон Бадиий академияси академиги илмий унвонига эга бўлиш, сўнгги 3 йилда хорижий мамлакатларда тўғридан-тўғри шаклда умумий давомийлиги 4 ҳафта ёки 144 соатдан кам бўлмаган малака ошириш ёки стажировка ўташ, сўнгги 3 йилда фалсафа доктори (PhD) ёки мутахассислик бўйича фан доктори (DSc) даражасини олиш учун диссертация ҳимоя қилиш.

Қайта тайёрлаш ва малака ошириш курсларида ўқиш якунлари бўйича аттестациядан ўтмаганлар.

Қайта тайёрлаш ва малака ошириш курсларида ўқиш якунлари бўйича аттестациядан ўтмаган олий таълим муассасаларининг раҳбар ва педагог кадрлари бир йил мобайнида пулли асосда ўқишнинг тегишли ёки турдош йўналиши (мутахассислиги) бўйича кейинги қайта тайёрлаш ва малака ошириш курси якунида аттестациядан ўтиши шарт.

Олий таълим муассасалари раҳбар ва педагог кадрларини қайта тайёрлаш ва малака ошириш курсларини такроран ўзлаштириши асосий ишдан ажралмаган ҳолда курсларнинг ўқув дастурларини мустақил равишда масофадан ўқитиш усуллари орқали ўзлаштириш асосида амалга оширилади.

Қайта тайёрлаш ва малака ошириш курсларида ўқиш якунлари бўйича аттестациядан такроран ўтмаган ёки асосий иш жойи бўйича белгиланган муддатда қайта тайёрлаш ва малака ошириш курсларидан такроран ўтмаган тақдирда, ушбу ходимлар билан тузилган меҳнат шартномасининг амал қилиш муддатидан ҳамда бўш турган педагог лавозимини эгаллаш танлови даврининг тугаган муддатидан қатъий назар, меҳнат шартномаси белгиланган тартибда икки ой мобайнида бекор қилинади.