“Energiya tejovchi texnologiyalarda foydalaniladigan silidsid metall va yarimo‘tkazgich birikmalar asosidagi nanoo‘lchamli plyonkalarning optik va elektrofizik xossalarini tadqiq etish” nomli Innovatsion loyiha

10-avgust 2024

Loyiha rahbari: Normuradov Muradulla fizika-matematika fanlari doktori, professor

Fan yo‘nalishi: Matematika va fizika. Mexanika fanlari.

Loyiha haqida ma’lumot: Hozirgi vaqtda kremniy monokristallari yuzasida hosil bo‘lgan o‘tish metallari va ularning silisidlarining yupqa plyonkalari, shuningdek, dielektrik substratlarga bo‘lgan qiziqish, birinchi navbatda, qattiq jismli elektronikada noyob jismoniy xususiyatlarga ega bo‘lgan materiallarni yaratish bilan bog‘liq. Yupqa plyonkalarning xususiyatlari, ayniqsa, qalinligi bir necha nanometr bo‘lgan plyonkalar uchun quyma materiallarning xususiyatlaridan sezilarli darajada farq qilishi mumkin. Bunday anomal xususiyatlar nanokristallarning o‘lchamlari elektronlarning de Broyl to‘lqin uzunligi bilan bir xil darajada bo‘lganda, o‘lchovli kvant hodisalarining paydo bo‘lishi bilan bog‘liq. Hozirgi vaqtda past haroratli plazma va ionli nurlanishdan foydalangan holda yupqa plyonkalarni cho‘ktirishning mavjud usullari termal vakuum usuli yordamida deyarli imkonsiz bo‘lgan turli xil materiallardan (shu jumladan o‘tga chidamli va ko‘p komponentli kompozitsiyalardan) plyonkalarni olish imkonini beradi. Kam energiyali ion-plazma usulida olingan yupqa plyonkalar asosida yangi qurilmalarni yaratish metall/yarim o‘tkazgich/dielektrik interfeyslarning hosil bo‘lish qonuniyatlarini va ularning xossalarini o‘rnatishni, shuningdek, nano-plazmalarning dastlabki bosqichlarda o‘lchamdagi plyonkalar va yuqori haroratlarda sodir bo‘ladigan qattiq fazali reaktsiyalar o‘sish mexanizmini batafsil bilishni talab qiladi.

Ijrochi tashkilot: Qarshi davlat universiteti

Loyiha qiymati: 1 936 350 000 (bir milliard to‘qqiz yuz o‘ttiz olti million uch yuz ellik ming) soʻm

Sahifalar

Ilmiy loyihalar
“Energiya tejovchi texnologiyalarda foydalaniladigan silidsid metall va yarimo‘tkazgich birikmalar asosidagi nanoo‘lchamli plyonkalarning optik va elektrofizik xossalarini tadqiq etish” nomli Innovatsion loyiha
“Qashqadaryo viloyati hududida tarqalgan iste’molbop, dorivor qo‘ziqorinlar va ularni sun’iy ozuqa muhitlarida yеtishtirish texnologiyasini ishlab chiqish” nomli amaliy loyiha
“Clean Water” nomli Startup loyiha
Loyiha nomi: “Access Microscholarship Program”